46 lines
2.8 KiB
TeX
46 lines
2.8 KiB
TeX
\item
|
|
\begin{center}
|
|
\fbox{
|
|
\begin{minipage}{0.9\textwidth}
|
|
\textbf{Związki Polifluoroalkilowe (PFAS)} to grupa syntetycznych związków chemicznych szeroko stosowanych w przemyśle i produktach konsumenckich. Cechują się wyjątkową stabilnością chemiczną, przez co są trudne do rozkładu, co powoduje ich długotrwałą obecność w środowisku i bioakumulację w organizmach.
|
|
\end{minipage}
|
|
}
|
|
\end{center}
|
|
|
|
\vspace{.5cm}
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item Charakterystyka PFAS
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item PFAS zawierają atomy fluoru przyłączone do łańcucha węglowego, tworząc bardzo stabilne wiązania węgiel-fluor (C-F).
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item \textbf{Stabilność chemiczna}: Wiązania C-F są jednymi z najsilniejszych wiązań kowalencyjnych, co czyni PFAS odpornymi na rozkład biologiczny i chemiczny.
|
|
\item \textbf{Właściwości hydrofobowe i lipofobowe}: PFAS odpychają wodę i tłuszcze, co jest przydatne w produktach przemysłowych.
|
|
\item \textbf{Zastosowanie w przemyśle}: Są szeroko stosowane w produktach takich jak odzież, naczynia kuchenne, farby, środki gaśnicze.
|
|
\end{longenum}
|
|
\end{longenum}
|
|
|
|
\vspace{0.5cm}
|
|
\item Problemy środowiskowe i zdrowotne PFAS
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item PFAS są znane jako „wieczne chemikalia” (ang. \textit{forever chemicals}) ze względu na ich trudność w rozkładzie i trwałość w środowisku.
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item \textbf{Bioakumulacja}: PFAS kumulują się w tkankach organizmów, przez co mogą przenikać przez łańcuch pokarmowy.
|
|
\item \textbf{Wpływ na zdrowie}: Badania wskazują na ich powiązania z zaburzeniami hormonalnymi, problemami immunologicznymi oraz zwiększonym ryzykiem nowotworów.
|
|
\item \textbf{Zanieczyszczenie środowiska}: PFAS występują w wodach gruntowych, rzekach oraz organizmach żywych, co sprawia, że stanowią zagrożenie dla ekosystemów.
|
|
\end{longenum}
|
|
\end{longenum}
|
|
|
|
\vspace{0.5cm}
|
|
\item Degradacja PFAS przez mikroorganizmy
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item Badania nad mikroorganizmami zdolnymi do degradacji PFAS koncentrują się na wykorzystaniu bakterii i grzybów.
|
|
\item Przykłady mikroorganizmów:
|
|
\begin{longenum}
|
|
\item \textbf{Bakterie glebowe}: Bakterie z rodzajów \textit{Pseudomonas}, \textit{Mycobacterium}, które są w stanie częściowo przekształcać PFAS.
|
|
\item \textbf{Grzyby glebowe}: Grzyby z rodzaju \textit{Phanerochaete}, które posiadają enzymy (lakazy, peroksydazy) zdolne do degradacji związków organicznych.
|
|
\item \textbf{Konsorcja mikrobiologiczne}: Różne mikroorganizmy mogą działać synergicznie, umożliwiając etapowy rozkład PFAS.
|
|
\end{longenum}
|
|
\end{longenum}
|
|
\end{longenum}
|
|
|