diff --git a/doc/main.pdf b/doc/main.pdf index 91159bc..0a05c66 100644 Binary files a/doc/main.pdf and b/doc/main.pdf differ diff --git a/doc/main.tex b/doc/main.tex index 5816505..1059ca8 100644 --- a/doc/main.tex +++ b/doc/main.tex @@ -5,11 +5,18 @@ \usepackage{graphicx} \usepackage{amsmath} \usepackage{hyperref} -\usepackage{url} +\usepackage{xurl} % Pakiet ułatwiający łamanie długich URL +\usepackage{ragged2e} +\usepackage{tikz} +\usepackage{enumitem} -\usetheme{default} % You can choose a different theme if you prefer +\setbeamerfont{caption}{size=\scriptsize} + +% Wybór motywu prezentacji beamer +\usetheme{CambridgeUS} +% Dodanie motywu kolorystycznego, np. zielonego dla biotechnologii +\usecolortheme{spruce} -% Use biblatex with specified options \usepackage[ backend=biber, hyperref=true, @@ -19,70 +26,192 @@ ]{biblatex} \addbibresource{references.bib} +\newlist{longenum}{enumerate}{5} +\setlist[longenum,1]{label=\arabic*., left=.5em} +\setlist[longenum,2]{label=\arabic*), left=1.em} +\setlist[longenum,3]{label=\alph*., left=1.5em} +\setlist[longenum,4]{label=\alph*), left=2em} +\setlist[longenum,5]{label=--, left=3.5em} + \title{Organizmy zmodyfikowane genetycznie} -\author{Mateusz Pabiszczak} -\institute{Politechnika Częstochowska} +\subtitle{Dobra Praktyka Labolatoryjna} +\author{M. Pabiszczak} +\institute{Biotechnologia, PCz} \date{Listopad 2024} \begin{document} +% Strona tytułowa \begin{frame} \titlepage \end{frame} -\begin{frame}{Podstawowe informacje o GMO} - \begin{itemize} - \item Organizmy zmodyfikowane przez wprowadzenie obcych genów. - \item Przepisy prawne: np. \cite{prawoGMO}. - \end{itemize} +% % Slajd: Podstawowe informacje o GMO +% \begin{frame}{Podstawowe informacje o GMO} + +% \justifying +% {\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont +% \begin{longenum} +% \setlength{\itemsep}{8pt} % Adjusts the space between items +% \item Zgodnie z polskim prawodawstwem, \textbf{organizm genetycznie zmodyfikowany (GMO)} to organizm inny niż człowiek, w którym materiał genetyczny został zmieniony w sposób niemożliwy do osiągnięcia naturalnie lub metodami tradycyjnego krzyżowania \cite{prawoGMO}. +% \item Wprowadzanie GMO do środowiska i obrót nimi regulowane jest przez Ustawę o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz dodatkowe akty wykonawcze, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa biologicznego \cite{prawoGMO} i zgodności z zasadami DPL \cite{prawoDPL}. +% \end{longenum} +% } + +% \vfill + +% \begin{figure}[b] +% \centering +% \includegraphics[width=0.8\paperwidth]{figs/gmo.png} +% \caption{Przykład organizmu zmodyfikowanego genetycznie \\ +% Źródło: \cite{teraz_srodowisko_gmo}} +% \label{fig:gmo} +% \end{figure} + +% \end{frame} + +\AtBeginEnvironment{frame}{\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont} + +\begin{frame}{Wprowadzenie do Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP)} + \justifying + {\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont + \begin{longenum} + \setlength{\itemsep}{8pt} + \item \textbf{Dobra Praktyka Laboratoryjna (GLP)} to zbiór zasad dotyczących planowania, przeprowadzania, monitorowania, dokumentowania oraz raportowania badań, co ma zapewnić ich wiarygodność i powtarzalność. + \item Zasady GLP obowiązujące w Polsce są określone przez \textbf{Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 sierpnia 2021 r. (Dz.U. 2021 poz. 1422)} oraz są zgodne z międzynarodowymi wytycznymi OECD \cite{RozporzadzenieMinistraZdrowia2021}. + \item \textbf{Krajowy program monitorowania zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej z dnia 9 listopada 2021 r.} określa krajowy system nadzoru i kontroli jednostek badawczych w zakresie przestrzegania zasad GLP \cite{KrajowyProgramDPL2021}. + \end{longenum} + } + \vfill + \begin{figure}[b] + \centering + \includegraphics[width=0.6\paperwidth]{figs/dpl.png} + \caption{Dobra Praktyka Labolatoryjna. \par + Źródło: \cite{szrajnert_dpl}} + \label{fig:dpl} + \end{figure} \end{frame} -\begin{frame}{Wymogi monitoringu i DPL dla GMO} - \begin{itemize} - \item Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) – \cite{prawoDPL}. - \end{itemize} +\begin{frame}{Znaczenie GLP dla laboratoriów zajmujących się GMO} + \justifying + {\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont + \begin{longenum} + \setlength{\itemsep}{8pt} + \item \textbf{Znaczenie GLP dla laboratoriów zajmujących się GMO}: + \begin{itemize} + \setlength{\itemsep}{6pt} + \item Spełnienie wymagań prawnych zawartych w \textbf{Ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. 2001 Nr 76 poz. 811 z późn. zm.)} oraz w przepisach unijnych \cite{prawoGMO}. + \item Zapewnienie wiarygodności wyników badań nad GMO, co jest niezbędne do ich uznania przez organy regulacyjne, takie jak EFSA \cite{prawoGMO}. + \item Ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników laboratorium oraz środowiska poprzez przestrzeganie standardów bezpieczeństwa biologicznego zgodnie z \textbf{Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2015 r. w sprawie bezpieczeństwa biologicznego w pracach z GMO}. + \end{itemize} + \end{longenum} + } \end{frame} +\begin{frame}{Cele Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP) i Powiązane Akty Prawne} + \justifying + {\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont + \begin{longenum} + \setlength{\itemsep}{8pt} + \item \textbf{Zapewnienie jakości i spójności wyników badań}: + GLP wprowadza standaryzację metod badawczych i procedur, umożliwiając uzyskanie powtarzalnych i wiarygodnych wyników. + \item \textbf{Zwiększenie bezpieczeństwa pracowników i środowiska}: + Przy pracy z GMO stosowanie GLP minimalizuje ryzyko dla personelu i środowiska, co jest regulowane przez \textbf{Dyrektywę 2009/41/WE} oraz krajowe akty prawne \cite{prawoGMO}. + \item \textbf{Zachowanie integralności badanych materiałów i próbek}: + GLP wymaga odpowiedniego przechowywania, znakowania i identyfikacji próbek GMO, zgodnie z \textbf{Rozporządzeniem (WE) nr 1830/2003} dotyczącym śledzenia i znakowania GMO \cite{prawoGMO}. + \item \textbf{Możliwość odtwarzania i weryfikacji wyników}: + Skrupulatna dokumentacja badań wg GLP umożliwia powtórzenie eksperymentów oraz weryfikację wyników przez inne jednostki lub organy regulacyjne. + \end{longenum} + } +\end{frame} + + +% % Slajd: Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) +% \begin{frame}{Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL)} + +% \justifying +% \begin{itemize} +% \item Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) to system zapewnienia jakości obejmujący organizację, planowanie, wykonywanie, monitorowanie oraz archiwizację badań. +% \item Regulowana przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2021 r. \cite{prawoDPL}. +% \item Zapewnia integralność i wiarygodność wyników badań nad GMO. +% \item Chroni zdrowie publiczne i środowisko poprzez zapewnienie wysokich standardów badań. +% \end{itemize} + +% % Ustawienie obrazu w tle z przezroczystością +% \begin{tikzpicture}[remember picture, overlay] +% \node[opacity=0.1, at=(current page.center)] { +% \includegraphics[width=0.6\paperwidth]{figs/dpl.png} +% \caption{Przykład organizmu zmodyfikowanego genetycznie \\ +% Źródło: \url{https://www.przykladowastrona.pl/gmo}} +% \label{fig:gmo_example} +% }; +% \end{tikzpicture} + +% \end{frame} + +% Slajd: Zastosowanie DPL w badaniach GMO +\begin{frame}{Zastosowanie DPL w badaniach GMO} + % % Ustawienie obrazu w tle z przezroczystością + % \begin{tikzpicture}[remember picture, overlay] + % \node[opacity=0.1, at=(current page.center)] { + % \includegraphics[width=0.8\paperwidth]{figs/gmo.png} + % }; + % \end{tikzpicture} + + \justifying + \begin{longenum} + \item Badania toksykologiczne i ekotoksykologiczne organizmów genetycznie zmodyfikowanych. + \item Ocena ryzyka związanego z uwalnianiem GMO do środowiska. + \item Dokumentacja procesów badawczych zgodnie z zasadami DPL. + \end{longenum} + + \vfill + + \begin{figure}[b] + \centering + \includegraphics[width=0.8\paperwidth]{figs/dpl.png} + \caption{Dobra Praktyka Labolatoryjna. \par + Źródło: \cite{szrajnert_dpl}} + \label{fig:dpl} + \end{figure} +\end{frame} + +% % Slajd: Kluczowe elementy DPL +% \begin{frame}{Kluczowe elementy DPL} +% \justifying +% \begin{itemize} +% \setlength{\itemsep}{8pt} % Adjusts the space between items +% \item Struktura organizacyjna jednostki badawczej. +% \item Planowanie i prowadzenie badań zgodnie z protokołem. +% \item Kontrola jakości i audyt wewnętrzny. +% \item Archiwizacja danych i raportowanie wyników. +% \end{itemize} +% \end{frame} + +% % Slajd: Znaczenie DPL dla badań nad GMO +% \begin{frame}{Znaczenie DPL dla badań nad GMO} +% \justifying +% \begin{itemize} +% \setlength{\itemsep}{8pt} % Adjusts the space between items +% \item Zapewnienie transparentności i powtarzalności badań. +% \item Umożliwienie oceny zgodności z przepisami prawnymi. +% \item Wspieranie procesu decyzyjnego w zakresie dopuszczania GMO do obrotu. +% \end{itemize} +% \end{frame} + +% % Slajd: Wymogi monitoringu i DPL dla GMO +% \begin{frame}{Wymogi monitoringu i DPL dla GMO} +% \justifying +% \begin{itemize} +% \setlength{\itemsep}{8pt} % Adjusts the space between items +% \item Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) – uregulowana prawnie w odniesieniu do badań nad GMO \cite{prawoDPL}. +% \end{itemize} +% \end{frame} + +% Slajd z bibliografią \begin{frame}[allowframebreaks]{Bibliografia} \printbibliography \end{frame} \end{document} -\documentclass{beamer} -\usepackage[utf8]{inputenc} -\usepackage{graphicx} -\usepackage{amsmath} -\usepackage{natbib} - -\title{Organizmy zmodyfikowane genetycznie} -\author{Mateusz Pabiszczak} -\institute{Politechnika Częstochowska} -\date{Listopad 2024} - -\begin{document} - -\begin{frame} - \titlepage -\end{frame} - -\begin{frame}{Podstawowe informacje o GMO} - \begin{itemize} - \item Organizmy zmodyfikowane przez wprowadzenie obcych genów. - \item Przepisy prawne: np. \citep{prawoGMO}. - \end{itemize} -\end{frame} - -\begin{frame}{Wymogi monitoringu i DPL dla GMO} - \begin{itemize} - \item Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) – \citep{prawoDPL}. - \end{itemize} -\end{frame} - -\begin{frame}[allowframebreaks]{Bibliografia} - \bibliographystyle{plainnat} - \bibliography{references} -\end{frame} - -\end{document} - diff --git a/doc/references.bib b/doc/references.bib index ba1526b..0a4b83e 100644 --- a/doc/references.bib +++ b/doc/references.bib @@ -4,9 +4,41 @@ note = {Dz. U. z 2001 r. Nr 76, poz. 811 z późn. zm.} } -@misc{prawoDPL, - title = {Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2021 r. w sprawie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej}, - year = {2021}, - note = {Dz. U. z 2021 r. poz. 2190} +@misc{RozporzadzenieMinistraZdrowia2021, + title = {Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 sierpnia 2021 r.}, + author = {{Ministerstwo Zdrowia}}, + year = {2021}, + month = {August}, + day = {3}, + note = {Dz.U. 2021 poz. 1422}, + url = {https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2021/1422} } +@misc{KrajowyProgramDPL2021, + title = {Krajowy program monitorowania zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej}, + year = {2021}, + month = {November}, + day = {9}, + note = {Dokument programowy, Polska}, + url = {https://www.gov.pl/web/zdrowie/krajowy-program-monitorowania-zgodnosci-z-zasadami-dobrej-praktyki-laboratoryjnej} +} + +@online{teraz_srodowisko_gmo, + author = {{Teraz Środowisko}}, + title = {Polska zbroi się w przepisy o uprawie roślin GMO}, + url = {https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/polska-zbroi-sie-w-przepisy-o-uprawie-roslin-GMO-3243.html}, + note = {Accessed: 2024-11-14}, + year = {2016}, + month = {jun}, +} + +@online{szrajnert_dpl, + author = {Rafał Szrajnert}, + title = {Dobra Praktyka Laboratoryjna}, + url = {https://www.rafalszrajnert.pl/wp-content/uploads/2020/01/dobra-praktyka-laboratoryjna.jpg}, + note = {Accessed: 2024-11-14}, + year = {2020}, + month = {jan}, +} + +