This commit is contained in:
baiobelfer 2024-11-14 20:12:22 +01:00
parent d6d29fa33a
commit 4e71efde47
3 changed files with 125 additions and 10 deletions

Binary file not shown.

View File

@ -158,24 +158,70 @@
\end{frame}
\begin{frame}{Cele Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP) i Powiązane Akty Prawne}
\begin{frame}[allowframebreaks]{Przepisy Prawne i Regulacje dotyczące GMO}
\justifying
{\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont
\begin{longenum}
\setlength{\itemsep}{8pt}
\item \textbf{Zapewnienie jakości i spójności wyników badań}:
GLP wprowadza standaryzację metod badawczych i procedur, umożliwiając uzyskanie powtarzalnych i wiarygodnych wyników.
\item \textbf{Zwiększenie bezpieczeństwa pracowników i środowiska}:
Przy pracy z GMO stosowanie GLP minimalizuje ryzyko dla personelu i środowiska, co jest regulowane przez \textbf{Dyrektywę 2009/41/WE} oraz krajowe akty prawne \cite{prawoGMO}.
\item \textbf{Zachowanie integralności badanych materiałów i próbek}:
GLP wymaga odpowiedniego przechowywania, znakowania i identyfikacji próbek GMO, zgodnie z \textbf{Rozporządzeniem (WE) nr 1830/2003} dotyczącym śledzenia i znakowania GMO \cite{prawoGMO}.
\item \textbf{Możliwość odtwarzania i weryfikacji wyników}:
Skrupulatna dokumentacja badań wg GLP umożliwia powtórzenie eksperymentów oraz weryfikację wyników przez inne jednostki lub organy regulacyjne.
\item \textbf{Polskie i unijne regulacje}:
\begin{longenum}
\setlength{\itemsep}{6pt}
\item \textbf{Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych} \cite{prawoGMO}:
Reguluje wprowadzanie do obrotu, stosowanie i monitorowanie GMO w Polsce, określając m.in. wymagania dotyczące badań, upraw, przetwarzania oraz transportu GMO.
\item \textbf{Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r.} \cite{Dyrektywa2001_18_WE}:
Określa zasady dotyczące zamierzonego uwalniania organizmów zmodyfikowanych genetycznie do środowiska oraz wprowadzania ich do obrotu we Wspólnocie Europejskiej.
\item \textbf{Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r.} \cite{Rozporzadzenie_1829_2003}:
Ustanawia regulacje w zakresie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy, w tym wymagania dotyczące ich autoryzacji, etykietowania i monitorowania po wprowadzeniu do obrotu.
\item \textbf{Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z dnia 3 kwietnia 2013 r.} \cite{RozporzadzenieWykonawcze_503_2013}:
Wprowadza szczegółowe wymagania dotyczące wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy, precyzując m.in. obowiązek spełniania zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej w badaniach toksykologicznych.
\end{longenum}
\framebreak
\item \textbf{Zezwolenia i dokumentacja}:
\begin{longenum}
\item \textbf{Uzyskiwanie zezwoleń}:
Prace z GMO wymagają uzyskania odpowiednich zezwoleń od właściwych organów (np. Ministerstwa Środowiska). W zależności od rodzaju prowadzonej działalności (badania naukowe, uprawy doświadczalne, wprowadzanie GMO do obrotu), konieczne jest spełnienie szczegółowych wymagań określonych w przepisach \cite{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015}.
\item \textbf{Prowadzenie dokumentacji}:
Zgodnie z polskimi i unijnymi przepisami prawnymi, jednostki pracujące z GMO są zobowiązane do prowadzenia szczegółowej dokumentacji dotyczącej charakterystyki GMO, celów i metod badawczych oraz zastosowanych środków bezpieczeństwa biologicznego \cite{prawoGMO}. Dokumentacja ta musi być przechowywana przez określony czas, a także dostępna do kontroli przez odpowiednie organy nadzorcze.
\end{longenum}
\end{longenum}
}
\end{frame}
\begin{frame}[allowframebreaks]{Klasyfikacja Poziomów Bezpieczeństwa Biologicznego}
\justifying
{\fontsize{8pt}{9.6pt}\selectfont
\begin{longenum}
\setlength{\itemsep}{8pt}
\item \textbf{Poziomy bezpieczeństwa biologicznego}:
\begin{longenum}
\setlength{\itemsep}{6pt}
\item \textbf{Poziom Bezpieczeństwa Biologicznego 1 (BSL-1)}:
Obejmuje prace z mikroorganizmami niechorobotwórczymi dla zdrowych ludzi i zwierząt oraz organizmami genetycznie zmodyfikowanymi o niskim ryzyku infekcji. Laboratoria BSL-1 cechują się podstawowymi środkami zabezpieczającymi, takimi jak zamknięte drzwi i umywalki do mycia rąk, bez wymogu specjalistycznych systemów inżynieryjnych \cite{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015}.
\item \textbf{Poziom Bezpieczeństwa Biologicznego 2 (BSL-2)}:
Dotyczy prac z mikroorganizmami wywołującymi choroby o umiarkowanym stopniu zagrożenia dla człowieka i środowiska, takimi jak np. wirusy roślinne oraz organizmy genetycznie zmodyfikowane o podwyższonym ryzyku. Laboratoria BSL-2 wymagają stosowania dodatkowych środków ochrony, takich jak komory bezpieczeństwa biologicznego, szczelne pojemniki do transportu materiału biologicznego oraz szczepienia personelu w razie konieczności.
\item \textbf{Poziom Bezpieczeństwa Biologicznego 3 (BSL-3)}:
Obejmuje prace z mikroorganizmami wywołującymi poważne lub potencjalnie śmiertelne choroby, które mogą rozprzestrzeniać się drogą powietrzną. Laboratoria BSL-3 wymagają bardziej zaawansowanych środków inżynieryjnych, takich jak kontrola wentylacji, filtracja powietrza (filtry HEPA) oraz specjalne procedury wchodzenia i wychodzenia z laboratorium \cite{prawoGMO}. Personel musi być odpowiednio przeszkolony i chroniony, a dostęp do laboratorium jest ściśle kontrolowany.
\item \textbf{Poziom Bezpieczeństwa Biologicznego 4 (BSL-4)}:
Prace na tym poziomie obejmują mikroorganizmy wywołujące choroby śmiertelne i szybko rozprzestrzeniające się, często bez dostępnej szczepionki lub leczenia. Laboratoria BSL-4 wymagają najwyższych standardów bezpieczeństwa, w tym oddzielnego, w pełni odizolowanego obszaru pracy, systemów wentylacji z podciśnieniem, klastra bioasekuracyjnego oraz odzieży ochronnej szczelnie zamkniętej. Tylko laboratoria o najwyższym poziomie zabezpieczeń mogą prowadzić prace na tym poziomie, zgodnie z restrykcyjnymi przepisami krajowymi i międzynarodowymi.
\end{longenum}
\item \textbf{Kryteria klasyfikacji laboratoriów}:
\begin{longenum}
\setlength{\itemsep}{6pt}
\item \textbf{Bezpieczeństwo fizyczne i inżynieryjne}:
Laboratoria na różnych poziomach bezpieczeństwa biologicznego muszą spełniać odmienne standardy fizycznych zabezpieczeń, takie jak odpowiednie drzwi, zamknięcia, wentylacja, oraz systemy filtracji powietrza (np. filtry HEPA na poziomach BSL-3 i BSL-4). W szczególności laboratoria pracujące z GMO muszą wdrażać środki zapobiegające przypadkowemu uwolnieniu organizmów do środowiska \cite{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015}.
\item \textbf{Szkolenie i kwalifikacje personelu}:
Personel pracujący na różnych poziomach bezpieczeństwa biologicznego musi posiadać odpowiednie przeszkolenie i kwalifikacje. W laboratoriach BSL-1 wystarczające są podstawowe szkolenia BHP, natomiast w laboratoriach BSL-2, BSL-3 i BSL-4 wymagana jest specjalistyczna wiedza, umiejętność pracy z patogenami o podwyższonym ryzyku, a także znajomość protokołów awaryjnych \cite{RozporzadzenieMinistraZdrowia2021}.
\item \textbf{Kontrola i monitorowanie}:
Każdy poziom bezpieczeństwa biologicznego wymaga odpowiedniego nadzoru oraz kontroli procedur. Wyższe poziomy bezpieczeństwa (BSL-3 i BSL-4) wymagają ścisłej kontroli dostępu, regularnych inspekcji oraz monitorowania warunków pracy, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi regulacjami i standardami \cite{KrajowyProgramDPL2021}.
\item \textbf{Postępowanie z odpadami biologicznymi}:
Laboratoria pracujące z GMO i innymi materiałami biologicznymi muszą postępować zgodnie z odpowiednimi procedurami utylizacji odpadów, aby zapobiec skażeniu środowiska i rozprzestrzenianiu się organizmów \cite{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015}. Zasady te są ściśle określone dla każdego poziomu bezpieczeństwa, z bardziej rygorystycznymi wymaganiami dla wyższych poziomów.
\end{longenum}
\end{longenum}
}
\end{frame}
% Slajd z bibliografią

View File

@ -86,3 +86,72 @@
month = {jan},
}
@misc{prawoGMO,
title = {Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych},
year = {2001},
note = {Dz.U. 2001 nr 76, poz. 811 z późn. zm.}
}
@misc{Dyrektywa2001_18_WE,
title = {Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie},
year = {2001},
note = {Dz. Urz. WE L 106 z 17.4.2001, str. 1-38, z późn. zm.},
url = {https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX:32001L0018}
}
@misc{Rozporzadzenie_1829_2003,
title = {Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy},
year = {2003},
note = {Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003, str. 1-23, z późn. zm.},
url = {https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32003R1829}
}
@misc{RozporzadzenieWykonawcze_503_2013,
title = {Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z dnia 3 kwietnia 2013 r. w sprawie wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 641/2004 i (WE) nr 1981/2006},
year = {2013},
note = {Dz. Urz. UE L 157 z 8.6.2013, str. 148},
url = {https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32013R0503}
}
@misc{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015,
title = {Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2015 r. w sprawie bezpieczeństwa biologicznego przy prowadzeniu prac z GMO},
author = {{Ministerstwo Środowiska}},
year = {2015},
note = {Dz.U. 2015, poz. 247},
url = {https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2015/247}
}
@misc{prawoGMO,
title = {Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych},
year = {2001},
note = {Dz.U. 2001 nr 76, poz. 811 z późn. zm.}
}
@misc{RozporzadzenieMinistraSrodowiska2015,
title = {Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2015 r. w sprawie bezpieczeństwa biologicznego przy prowadzeniu prac z GMO},
author = {{Ministerstwo Środowiska}},
year = {2015},
note = {Dz.U. 2015, poz. 247},
url = {https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2015/247}
}
@misc{RozporzadzenieMinistraZdrowia2021,
title = {Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 sierpnia 2021 r.},
author = {{Ministerstwo Zdrowia}},
year = {2021},
month = {August},
day = {3},
note = {Dz.U. 2021 poz. 1422},
url = {https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2021/1422}
}
@misc{KrajowyProgramDPL2021,
title = {Krajowy program monitorowania zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej},
year = {2021},
month = {November},
day = {9},
note = {Dokument programowy, Polska},
url = {https://www.gov.pl/web/zdrowie/krajowy-program-monitorowania-zgodnosci-z-zasadami-dobrej-praktyki-laboratoryjnej}
}